Wielki Post 2024
Wielki Post w 2024 roku rozpoczyna się Środą Popielcową wypadającą 14 lutego.
Wielki post[a] (łac. Quadragesima lub Tempus Quadragesimae[3][4] – dosł. czas czterdziestnicy[4][b]; cs. czetyriediesiatnica[5]) – czas pokuty przygotowujący do przeżycia najważniejszych dla chrześcijan świąt wielkanocnych. W Kościele łacińskim zaczyna się w Środę Popielcową, przypadającą 46 dni przed Niedzielą Wielkanocną (do postu nie wlicza się przypadających w tym okresie 6 niedziel)[6][7].
Tradycyjnie i zgodnie z prawem kanonicznym Kościoła katolickiego obowiązującym do 1983 roku trwał 40 dni – do Wielkiej Soboty[8][9]. Aktualny Kodeks prawa kanonicznego nie precyzuje dnia jego zakończenia. Czas trwania wielkiego postu dla Kościoła katolickiego obrządku łacińskiego określają „Ogólne normy roku liturgicznego i kalendarza” oraz „List okólny o przygotowaniu i obchodzeniu świąt paschalnych «Paschalis sollemnitatis»” Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 1988 roku[10][11]. Zgodnie z nim wielki post trwa do mszy wieczerzy Pańskiej (ONRL 28)[10][12][13], a w Wielki Piątek i Wielką Sobotę obchodzony jest post paschalny[13][14].
Wielki post u grekokatolików i prawosławnych rozpoczyna się od Czystego Poniedziałku w pierwszym tygodniu czterdziestodniowego postu[15][16]. W Cerkwi prawosławnej kończy się w piątek przed Niedzielą Palmową[16], a w Kościołach greckokatolickich wielki post kończy Niedziela Palmowa[17][18] zwana w kościołach wschodnich Niedzielą Wierzbową[16][17][18].
W językach pierwotnego Kościoła wielki post był określany jako Quadragesima (łac.), Tessarakostè (gr.), czyli dosłownie „40 dni” (czterdziestnica[19][b]), co stanowiło nawiązanie do czterdziestodniowego postu samego Jezusa Chrystusa[20]. W protestantyzmie obchodzony jest pod nazwą czasu pasyjnego.